Phượt là gì?
Đi tham quan là đi xem tận mắt để học hỏi. Hồi còn bé, và hồi không bé nhưng còn nghèo, chúng ta chỉ có thể được đi lại trong những đợt nhà trường, cơ quan tổ chức cho đi tham quan. Địa điểm và giới hạn thời gian luôn được xác định trước. Kiểu như là: thăm quan lăng Bác, thành Cổ loa từ sáng đến chiều, hay chùa Hương hai ngày... Thậm chí, đối với một số người còn được đi tham quan học tập mô hình XYZ ở nước ngoài một vài tháng, nhưng bản chất không khác gì các cháu đi tham quan chùa Một Cột. Đặc trưng tiêu biểu nhất là có tổ chức, chi phí thấp, xem tận mắt, sờ tận tay với mục đích để biết, để học hỏi.
Nguyên tắc của phượt: Giải thoát và hành xác (Nguồn: Phọt Phẹt)
Đi du lịch là đi đến vùng đất khác xem có gì khác lạ nơi mình ở. Thời bao cấp, người Bắc Việt chẳng ai đủ tự tin dùng từ du lịch cho bản thân mặc dù trong từ điển tiếng Việt có hiện hữu từ này vì nó quá xa xỉ với cuộc sống của họ. Khái niệm du lịch rộng hơn khái niệm tham quan hay có thể hiểu một cách nôm na: du lịch là đi chơi xa kết hợp tham quan ở chỗ mình đến. Đi du lịch có thể theo nhóm, có thể một mình, nhưng khác cơ bản với tham quan là chủ động thời gian, không gian và chi phí, mục đích chỉ để thỏa mãn nhu cầu cá nhân.
Đi nghỉ là kiếm một chỗ sang trọng và tiện nghi hơn bình thường để chơi bời đàn đúm hay nghỉ ngơi tĩnh dưỡng. Đi nghỉ là bậc cao nhất của du lịch và chỉ phụ thuộc vào túi tiền lẫn nhu cầu bản thân. Nếu như đi du lịch nước ngoài vẫn phải tuân theo những lịch trình nhất định của nhà tổ chức thì đi nghỉ có thể ngủ vùi 10 ngày không ra khỏi giường với một cô gái chân dài mét mốt trong một khu nghỉ biển xanh rì với bãi cát trắng phau mà không bị ai làm phiền. Vài năm trở lại đây một số tầng lớp trên của chúng ta đã rời xa khái niệm du lịch và dịch gần về khái niệm đi nghỉ. Điểm dễ nhận thấy của đi nghỉ là tự tổ chức và chi phí r ất cao so với đi du lịch đơn thuần.
Phượt không phải là từ lóng của du lịch. Phượt vượt ra khỏi tầm kiểm soát của du lịch. Khi ta đã chán mọi thứ kia, chán sự tiện nghi chăn ấm nệm êm với cô gái thơm phức bên bãi biển, chán cuộc sống buồn tẻ ra đụng vào chạm, chán cái ngột ngạt của cuộc sống đô thị thì chuyển sang Phượt. Phượt là những chuyến đi hành xác đến những nơi thâm sơn cùng cốc, không định hướng, không xác định thời gian, mục đích lớn nhất mà Phượt đem lại là giải thoát tinh thần bằng cách hành hạ thể xác trong những chuyến đi xa.
Có người bảo từ Phượt được lấy trong cụm từ lượt phà lượt phượt. Có kẻ lại cố triết tự từ Phượt được cấu tạo bởi từ Bượt (trong bượt thượt lượt) và Phịch, tức là vừa đi vừa ấy một cách hoang dã bản năng. Theo tôi, cũng như Mạc Ngôn đại ca bảo: “Con gà nó mót thì nó đẻ ra trứng, chứ hỏi nó phản ứng hóa học thế nào để ra quả trứng thì nó chịu”, thì Phượt là phượt thôi, nhưng phải đảm bảo được hai yếu tố chính: giải thoát và hành xác.
2. Phượt, họ là ai?
Giải thoát và hành xác trong Phượt không phải là một căn bệnh như bạo dâm, khổ dâm hay tự hành hạ bản thân. Nó có tác dụng làm mới lại mình, thay đổi không khí và nạp thêm năng lượng để sống chiến đấu theo gương Bác Hồ. Phượt chỉ dành cho người sống ở thành phố, nơi áp lực công việc, áp lực cuộc sống cao. Vì vậy về mặt bản chất, nó rất khác với du lịch đơn thuần.
Nguyễn Tuân có phải là Phượt cụ không? Xin thưa là không. Cụ Tuân chỉ là kẻ lãng du ích kỉ, thích và dám đi trong khi những đồng loại của ông còn đang chổng mông mò cua bắt ốc kiếm miếng sinh nhai. Những chuyến đi của cụ Tuân vẫn chỉ xoay quanh đi để biết đó đây, xem nó có gì lạ rồi về hô hô ha ha với bạn bè. Con chết cũng chẳng về dự tang bởi có về cũng chẳng sống lại, tại sao lại phải dừng chuyến du hí vì một lí do lãng nhách như thế? Chất giang hồ hào sảng của một Phượt Gia không cho phép hành xử ích kỉ như vậy.
Vậy ai sẽ là Phượt?
Là tất cả những người đi để làm mới lại mình, đi để sống tiếp. Họ có thể đi bằng bất cứ phương tiện gì: đi bộ, xe máy, ô tô, thuyền bè, dùng bất cứ công cụ hỗ trợ gì: bộ đàm, gps, máy ảnh... cho thêm phần sinh động, nhưng mục đích cuối cùng vẫn phải là: refresh bản thân.
Còn lại sẽ là dân du lịch. Cho nên, đừng nghĩ là cứ đi như Phượt, thì sẽ là Phượt.
Có rất nhiều nhóm Phượt. Trong các nhóm Phượt ấy có cả kẻ phượt lẫn du lịch đơn thuần. Có lẽ, nhóm Phượt đầu tiên và chuyên nghiệp nhất là TBG. Nhưng có rất nhiều các Phượt gia khác chỉ thích đi đơn lẻ và thỉnh thoảng nhập tạm thời với một nhóm nào đó. Tôi khoái các phượt gia đơn lẻ hơn...
Nguồn: Kao Son